De Beaujolais is officieel onderdeel van de Bourgogne en is daarvan de  meest zuidelijk gelegen wijnregio. Helaas worden de wijnen van de Beaujolais worden ontegensprekelijk geassocieerd met de overbekende primeurwijnen welke elk jaar op de derde donderdag van november op de markt worden gebracht.  Gelukkig zie je deze Marketingkraker uit de jaren ’70 en ’80  “le nouveau Beaujolais est arrivé!” steeds minder. De kwaliteit die ook al verworden tot supermarkt circuit was langzamerhand gewoon dun, matig en onrijp te noemen.

Bakken met fruit

Terwijl juist de wijnen zonder enige twijfel als één van de meest fruitige, heldere en sappige wijnen die er bestaan. Zo barstensvol fruit, laag in alcohol en zo lekker doordrinkbaar. Althans, dan praten we wel van de betere producenten die hun best doen. En gelukkig hebben ze dat in die Beaujolais steeds beter door. Mooie  gestructureerde wijnen een volle fruitmand die je tot op het gevaarlijke toe verleiden.Deze worden geproduceerd van oude wijnstokken waarvan de zorgvuldige gerijpte druiven (gamay noir à jus blanc druif) een langdurige, veelal klassieke vinificatie ondergaan. De oude stokken leveren verrukkelijke wijnen waarvan het fruit je glas uitzwiept. We zien al  de negatieve connotatie die veel mensen nog hebben gelukkig als sneeuw voor de zon verdwijnen. Jancis Robinson MW zei al: Beaujolais is one of the great wine bargains of the world at the moment.  Nou wijngeeks, maak er gebruik van!

Waar ligt precies de Beaujolais?

De Beaujolais ligt even ten noorden van Lyon. Het is het grootste van de vijf Bourgondische wijndistricten. Het gebied is 55 km lang en 14 km breed. In totaal bestaat het uit 22.000 ha. wijngaarden die bewerkt worden door vele, vaak kleine, typische kleine wijnboeren met gemiddeld een kleine 9 ha wijngaardbezit.De naam Beaujolais komt van het oude stadje Beaujeu dat zich in de late Middeleeuwen onafhankelijk maakte van de Graaf van Mâcon en het Huis van Savoye. het gebied werd dan ook ‘bellum jugum’ (beeldschoon heuvelland) genoemd.Echter de wijnbouw dateert al reeds vanuit de Romeinse tijd.  De cru Saint-Amour zou zijn naam ontlenen aan een Romeins legionair die Sanctus Amor heette. Tijdens de Middeleeuwen was de wijn zeer in trek, en dit tot ver buiten de grenzen. In de 17e eeuw kende de wijnbouw een moeilijke periode door de opkomst van andere wijnregio’s. Later werd de Beaujolais populair in de Parijse Bistrots  waar hij gekend stond als een aangename dorstlesser. Un pot de Beaujolais zag je daar vaak op tafel staan.

De wijnbouw

De Beaujolais kan men opsplitsen in twee wijnbouwgebieden, de Haut en de Bas. Beide regio’s ontmoeten elkaar in Villefranche-sur-Saöne, waar het riviertje Nizerand de grenslijn vormt. De noordelijke helft heeft de grootste dichtheid van wijngaarden op een granietachtige ondergrond en brengt de beste wijnen voort. De befaamde cru’s van de Beaujolais liggen dan ook in dit gedeelte. Het zuidelijk gedeelte is de streek van de Beaujolais-Villages, de gewone Beaujolais alsook de befaamde Primeur of Nouveau wijnen.

Druiven

Twee druiven slechts spelen een hoofdrol in de wijnen. De gamay druif is voor 98 % verantwoordelijk voor de fruitige rode wijnen. Voluit heet deze druif Gamay noir à jus blanc. Hierin onderscheidt zich de beaujolais van de rest van de Bourgogne waar men natuurlijk alleen maar de Pinot Noir heeft aangeplant. De witte wijnen komen slechts in een bescheiden hoeveelheid voor en mogen enkel van de chardonnay druif gemaakt worden. De aanplant is hier maar 2% van het geheel. Het grappige van de witte wijnen is wel dat de wijnproducent  mag kiezen tussen de AOP Bourgogne of de AOP Beaujolais blanc.

Terroir & Klimaat

De noordoostelijke uitlopers van het Massif Central nemen het wijnbouwgebied in bescherming tegen slecht weer . Regen- en hagelbuien komen echter zeer frequent hier voor In de herfst en bij volle rijpheid van de druiven is het voor de boeren steeds bang afwachten voor de altijd mogelijke en gevreesde hagelbuien.Halverwege Beaujolais loopt het riviertje Nizerand, welke een geologische scheidingslijn trekt tussen het noordelijke en het zuidelijke gedeelte. Ten noorden vindt men een grond van verweerde blauwe en roze graniet. De ondergrond heeft een hoog mangaangehalte. Het zijn dan ook de beste bodems uit de Beaujolais waarin de gamay druif het beste gedijt. Het gebied wordt als de Haut-Beaujolais gekenmerkt. Het zuidelijke gedeelte, naar Lyon toe is de Bas-Beaujolais. De bodem is hier vruchtbaarder. Hier overheerst een lichtere grond met meer kalk, wat leem en zand. Geschikt voor algemenere wijnen.

Cru’s du Beaujolais

De wijnen van de Beaujolais kan men opdelen in 5 categorieën. Vooreerst heb je de jonge, lichte en fruitige primeurwijnen, de Beaujolais, de Beaujolais Supérieure, de Beaujolais-Villages en ten slotte heb je de Beaujolais Cru. (in dit geval betreft het dan meerdere wijngaarden behorend tot een specifiek dorp. Het dorp is dus de Cru. Dit in tegenstelling tot de rest van de bourgogne waar de titel cru beperkt is tot één wijngaard.De tien Cru’s van de Beaujolais zijn:BrouillyCôte de BrouillyChénasChiroublesFleurieJuliénasMorgonMoulin-à-VentRégniéSaint-Amour

Maceration Carbonique

Naast de traditionele gistingsmethode wordt op grote schaal de macération carbonique toegepast. Deze gistingsmethode laat het immers toe om bijzonder fruitige wijnen te maken die snel drinkbaar zijn. Hierbij worden de druiven niet ontsteeld of gekneusd maar volledig in de gistingstank gestort. Het gewicht van de bovenliggende druivenmassa kneust een deel van de onderste druiven waarbij de fermentatie op gang begint te komen. Daarbij zorgt de ontstane Co2 voor een overdruk ook waardoor nagenoeg geen oxydatie kan plaats vinden. Uit de macération carbonique resulteren uitzonderlijk fruitige en geurige wijnen die snel kunnen worden gedronken. Ze worden getypeerd door een lage zuurgraad en een bescheiden tanninegehalte, waardoor ze rond en soepel smaken. De gamay druif leent zich hiervoor uitstekend.De bekendste van deze streek is ongetwijfeld de Beaujolais Nouveau.

Vin Naturel

Beaujolais is de streek in midden-oost Frankrijk, onder de Bourgogne, waar de vin naturel ontstaan is. In de jaren 1970-1990 en door toedoen van Jules Chauvet, wijnboer en biochemicus in Macon. Hij deed onder andere onderzoek naar de werking van gist. Dat leidde tot de opvatting dat de van nature op de druif aanwezige gisten (autochtone gisten), lekkerder wijn geeft. En autochtoon gist leeft alleen bij afwezigheid van chemisch gerommel (spuiten) in de wijngaard en bij het wijnmaken.